Các tác dụng không mong muốn trên thần kinh trung ương của các kháng sinh cephalosporin

Đánh giá tạp chí BIP Occitanie 2019: Tác dụng phụ của kháng sinh cephalosporin đối với hệ thần kinh trung ương

Cephalosporin là một trong những loại kháng sinh được sử dụng rộng rãi nhất. Ngoài lợi ích điều trị của nhóm thuốc này, tác dụng tâm thần kinh liên quan đến nhóm cephalosporin là những tác dụng phụ đã được ghi nhận nhưng hiếm khi được chú ý trong quá trình sử dụng. Hầu hết các phản ứng này được báo cáo thông qua các báo cáo trường hợp riêng lẻ, do đó tỷ lệ ước tính và hiểu biết về các phản ứng bất lợi đối với các thuốc này còn hạn chế.

Cephalosporin là một trong những loại kháng sinh được sử dụng rộng rãi nhất. Cephalosporin, mặc dù đã được ghi nhận nhưng ít được chú ý trong quá trình sử dụng. Hầu hết các phản ứng này được báo cáo thông qua các báo cáo trường hợp riêng lẻ, do đó tỷ lệ ước tính và hiểu biết về các phản ứng bất lợi đối với các thuốc này còn hạn chế.

Các trung tâm cảnh giác dược của Marseille, Toulouse, Amiens và Lyon đã tổng hợp số liệu thống kê về các phản ứng bất lợi được ghi nhận trong dữ liệu cảnh giác dược quốc gia từ năm 1987 đến năm 2017. Theo đó, 511 trường hợp phản ứng bất lợi nghiêm trọng (SAE) trong khoảng thời gian 30 năm đã được phân tích. Các loại thuốc nghi gây phản ứng nhiều nhất là kháng sinh cefepim (tên thương mại Axepim®, chiếm 33%), ceftriaxone (tên thương mại Rocefen® và thuốc generic, chiếm 30%), ceftazidime (tên thương mại Fortum® và các thuốc generic khác). ) ). thuốc, 20%), cefotaxime (tên thương mại Cefassiine® và Texodil®, 9%) và cefazolin (tên thương mại Cefazoline®). Trong đó, 9/10 phản ứng phụ nghiêm trọng xảy ra do tiêm tĩnh mạch. Hơn một phần tư số bệnh nhân có tiền sử bệnh thần kinh. Các phản ứng bất lợi nghiêm trọng phổ biến nhất là bệnh não (30%), thay đổi ý thức (19%), co giật (15%), cứng cơ (9%) và trạng thái động kinh nặng (9%), hôn mê (6%). và ảo giác (4%). Trung bình, các phản ứng bất lợi xảy ra 8 ngày sau khi bắt đầu dùng thuốc và kéo dài trung bình 6 ngày. Khi xét nghiệm máu, 2/3 nồng độ kháng sinh trong huyết tương của những bệnh nhân này cao hơn bình thường. Tám trong số 10 bệnh nhân có điện não đồ bất thường.

Cơ chế của những phản ứng bất lợi nghiêm trọng này được cho là có liên quan đến tác động của việc kích hoạt glutamate (một loại axit amin dẫn truyền thần kinh kích thích) và ức chế GABA (một loại axit amin dẫn truyền thần kinh ức chế) đối với sự dẫn truyền của hệ thần kinh trung ương.

Một trong những nguyên tắc cần nhớ: trước khi phát sinh bất kỳ tình trạng bệnh lý nào, theo bản năng cần phải nghi ngờ một nguyên nhân liên quan đến thuốc hoặc phương pháp điều trị. Câu hỏi nên đặt ra là “Tình trạng này có phải do thuốc gây ra không?”. Do đó, cephalosporin có thể là đối tượng nghi ngờ đầu tiên trước khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng thần kinh hoặc tâm thần nào ở bệnh nhân dùng chúng. Đây là biện pháp phòng ngừa hợp lý để tránh việc thử nghiệm không cần thiết, tốn kém và nguy hiểm trong một số trường hợp.

Nguồn: Tiêu đề bài viết gốc: Tác dụng phụ của các trung tâm cephalosporin: một nghiên cứu cảnh giác dược của Pháp – Tạp chí BIP Occitanie 2019;26(1):10. Liên kết: https://www.rfcrpv.fr/cephalosporines-effets-indesirables-neurologiques-psychiatriques/

Tác giả: Giáo sư Jean-Louis Montastruc

Người dịch: Vũ Đức Hoàn – Dương Khánh Linh – Trung tâm Cảnh giác Dược Quốc gia.

Nguồn: ÔNG CHÚ SÌN SÚ
Chuyên mục: Y tế, sức khỏe